Wybór czy konieczność

Oszczędzanie na emeryturę to konieczność

Dlaczego gromadzenie oszczędności z myślą o ich wykorzystaniu po zakończeniu aktywności zawodowej jest tak ważne? Emerytura z systemu publicznego jest i dalej będzie coraz niższa.

Wynika to z konstrukcji publicznego systemu emerytalnego. W uproszczeniu zakłada ona, że aktualnie pracujący opłacają wypłatę emerytur dla swoich rodziców czy dziadków. Każdy z nas ma co prawda indywidualne subkonto w ZUS, na którym gromadzi składki, jednak w rzeczywistości jest to jedynie zapis księgowy. Nasze pieniądze na bieżąco wydawane są na wypłaty dla obecnych emerytów. Co więcej – tych pieniędzy już teraz nie starcza. Co roku Fundusz Ubezpieczeń Społecznych dofinansowywany jest z budżetu, czyli opłacanych przez nas podatków. Nasz zapis w ZUS jest więc de facto wyłącznie obietnicą, że w przyszłości społeczeństwo wypłaci emeryturę w zadeklarowanej wysokości.

Spełnienie tej obietnicy będzie jednak coraz trudniejsze. Dzieje się tak, ponieważ rośnie liczba emerytów przypadających na osoby pracujące. Aktualnie na stu pracowników przypada czterdziestu emerytów. Za 15 lat, będzie ich już pięćdziesięciu, a za 30 lat siedemdziesięciu pięciu. Inaczej mówiąc obecnie na sfinansowanie jednej emerytury składa się ponad dwóch pracowników. Utrzymanie obecnej tendencji oznacza, że z biegiem lat będziemy zbliżać się do momentu, w którym jedna pracująca osoba będzie finansowała wypłatę jednej emerytury.

To oczywiście pewne uproszczenie, ale dobrze odzwierciedlające to, co nas czeka. Liczba osób pracujących przypadających na jednego emeryta wpływa na to, jak duża będzie przeciętna emerytura w porównaniu z przeciętnym wynagrodzeniem (proporcja ta nazywana jest stopą zastąpienia). Dziś stopa zastąpienia wynosi około 50%, co oznacza, że przeciętny emeryt ma miesięcznie na utrzymanie połowę tej kwoty, którą średnio ma do dyspozycji osoba pracująca na etacie. Jednak ze względu na szybko starzejące się społeczeństwo drastycznie spada liczba osób pracujących, a zwiększa się liczba osób starszych. Powoduje to, że według szacunków ZUS w 2045 r. stopa zastąpienia wyniesie 32%, a w 2070 r. 23,5%.

Wyobraź sobie, że musisz utrzymać się za mniej niż połowę dzisiejszej wypłaty

Trudno, prawda? A to perspektywa „na dziś”. Z każdym rokiem perspektywa życia za emeryturę z systemu publicznego będzie coraz trudniejsza do wyobrażenia. Dlatego oszczędzanie z myślą o emeryturze, to tak naprawdę konieczność, a nie wybór. Im wcześniej zaczniemy oszczędzać, tym większą kwotę zgromadzimy.

Na szczęście istnieją specjalne programy emerytalne i ramy prawne, oferujące korzystne warunki oszczędzającym na emeryturę. Możemy podzielić je na dwie kategorie: te współfinansowane lub w pełni finansowane przez pracodawcę (Pracownicze Programy Emerytalne i Pracownicze Plany Kapitałowe) oraz rozwiązania finansowane w pełni przez Ciebie (na przykład Indywidualne Konto Emerytalne i Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego).